تبخال (هِرپس) تناسلی : تبخال تناسلی بیماری شایع مقاربتی (STD) است که هر فرد فعال جنسی می‌تواند به آن مبتلا شود. اکثر افراد دارای این ویروس هیچ علائمی ندارند. این تبخال حتی بدون علائم بیماری نیز قابل‌انتقال به شریک جنسی است. بیماری‌ای مقاربتی است که توسط دو نوع ویروس هرپس سیمپلکس نوع 1 (HSV-1) و هرپس سیمپلکس نوع 2 (HSV-2) ایجاد می‌شود.
در خانم ها محلی که اول از همه دچار تبخال می شود دهانه ی رحم و واژن است و پس از پیشرفت آن، این زخم ها روی پوست اطراف مقعد، پاها و واژن ظاهر می شوند. در آقایان، آلت تناسلی محل ظاهر شدن تبخال تناسلیست.
تبخال تناسلی چقدر شایع است ؟
تبخال تناسلی در ایالات متحده شایع است. از هر 6 نفر در سن 14 تا 49 سالگی، بیش از یک نفر مبتلا به این بیماری است. در ایران هرپس تناسلی زیاد مورد توجه قرار نمی گیرد. طبق یکی از بررسی های انجام شده در مرکز تحقیقات سازمان انتقال خون تهران، شیوع این بیماری 43 درصدی تخمین شده است. از میان زنان باردار 22 درصد به این بیماری مبتلا هستند و هیچ علائمی ندارند.
بیش از 90 درصد افرادی که به تبخال تناسلی مبتلا هستند ، از بیماری خود اطلاع ندارند. به طور کلی شیوع این بیماری در کشور های در حال توسعه مثل ایران کمتر از کشور های دیگر بوده و بین 10 تا 30 درصد می باشد.
تبخال تناسلی چطور منتقل می‌شود ؟
انتقال این بیماری را می‌توان از راه رابطهٔ جنسی واژینال ، مقعدی یا دهانی با شخص دارای این بیماری مبتلا شد. اگر دچار تبخال نیستید، ممکن است در اثر تماس با ویروس تبخال به این بیماری آلوده شوید. راه‌های تماس با ویروس تبخال عبارت‌اند از:
● زخم تبخال
● بزاق دهان (درصورتی‌که شریک شما دارای عفونت تبخال دهانی باشد) یا ترشحات اندام تناسلی (در صورتی که شریک شما دارای عفونت تبخال تناسلی باشد)
● پوست ناحیه دهان درصورتی‌که شریک شما دارای عفونت تبخال دهانی باشد، یا پوست ناحیه اندام تناسلی درصورتی‌که شریک شما دارای عفونت تبخال تناسلی باشد.
تبخال را ممکن است از شریک جنسی خود که زخم آشکار ندارد یا از آلوده بودن خود مطلع نیست بگیرید. همچنین امکان دارد که تبخال تناسلی را از راه رابطهٔ جنسی دهانی با فرد مبتلا به تبخال دهانی بگیرید.
ابتلا به تبخال از راه صندلی توالت، رختخواب، استخر یا دست زدن به وسایل اطرافتان نظیر ظروف نقره، صابون یا حوله صورت نمی‌گیرد. اگر باز هم سؤالی در خصوص نحوهٔ سرایت تبخال دارید، با ارائه‌دهندگان مراقبت‌های بهداشتی در میان بگذارید.
عوارض تبخال تناسلی
در بعضی از افراد این بیماری عوارضی چون تب،سردرد، استفراغ و سفت شدن گردن دارد که این عوارض حدود 3 تا 10 روز پس از به وجود آمدن ضایعات تناسلی ایجاد می شوند. این عوارض قابل بهبود هستند و جای نگرانی وجود ندارد. ضایعات تبخالی بعد از درمان امکان عود مجدد دارند که این در افراد مختلف و وضعیت ایمنی بدن افراد متفاوت می باشد.
چه رابطه‌ای بین تبخال تناسلی و ایدز وجود دارد ؟
عفونت تبخال می‌تواند موجب زخم یا شکاف پوست، بافت پوششی دهان، واژن و مقعد شود. همین مسئله راه را برای ورود ویروس ایدز به بدن باز می‌کند. ابتلا به این بیماری ، حتی بدون داشتن زخم قابل‌رؤیت، میزان سلول‌های CD4 (سلول‌هایی که ایدز برای ورود به بدن آن‌ها را هدف قرار می‌دهد) موجود در بافت پوششی دستگاه تناسلی را افزایش می‌دهد. وقتی فرد همزمان به ایدز و تبخال تناسلی مبتلا باشد، احتمال اینکه ایدز از طریق رابطه جنسی دهانی، واژینال و یا مقعدی به شریک جنسی فاقد این ویروس منتقل شود بیشتر است.
چطور می‌توانم ریسک ابتلا به تبخال تناسلی را کاهش دهم ؟
تنها راه اجتناب از ابتلا به این بیماری نداشتن رابطهٔ جنسی واژینال، مقعدی یا دهانی است. اگر فعال جنسی هستید، می‌توانید اقدامات زیر را برای کاهش احتمال ابتلا به این بیماری انجام دهید:
● در رابطهٔ بلندمدت متقابل با یک فردی باشید که مبتلا به تبخال تناسلی نیست (مثلاً، شریکی که آزمایش داده است و نتیجهٔ تست وی منفی است)؛
● استفاده صحیح از کاندوم لاتکس در هر بار برقراری رابطه جنسی. آگاه باشید که زخم همهٔ تبخال‌ها در ناحیه پوشیده شده با کاندوم لاتکس ایجاد نمی‌شود. ویروس تبخال می‌تواند از قسمت‌هایی از پوست انتقال یابد که هیچ زخم تبخال قابل‌رؤیتی در آنجا نیست. به همین دلیل، کاندوم‌ها نمی‌توانند به‌طور کامل مانع از ابتلای شما به بیماری شوند.
چنانچه با فردی که دارای این مشکل است رابطه برقرار می‌کنید، می‌توانید در شرایط زیر، خطر ابتلا به تبخال تناسلی را کاهش دهید:
● شریک شما روزانه داروی ضد تبخال استفاده کند. این چیزی است که شریک شما باید با پزشک خود در میان بگذارد.
● زمانی که علائم تبخال در شریک شما شیوع پیدا می کند، از برقراری رابطهٔ جنسی واژینال، مقعدی یا دهانی با وی خودداری کنید.
از کجا بفهمم تبخال تناسلی دارم یا خیر ؟
اکثر افراد مبتلا به تبخال تناسلی هیچ علائمی ندارند و یا علائم بسیار خفیفی دارند. شما ممکن است متوجه علائم خفیف نشوید یا آن‌ها را با سایر عارضه‌های پوستی، نظیر جوش یا موی زیرپوستی، اشتباه بگیرید. به همین دلیل، بیشتر افراد مبتلا به تبخال از آن بی‌اطلاع هستند. زخم‌های تبخال معمولاً به‌صورت یک یا چند تاول در اطراف یا روی اندام تناسلی، مقعد یا دهان ظاهر می‌شوند.
تاول‌ها می‌ترکند و زخمی به جای می‌گذارند که درمان آن یک یا چند هفته طول می‌کشد. این علائم گاهی اوقات «شیوع بیماری» نامیده می‌شود. اولین باری که این بیماری در فرد شیوع پیدا می‌کند، ممکن است علائمی نظیر علائم سرماخوردگی مانند تب، بدن‌درد یا تورم غدد داشته باشد.
افرادی که برای اولین بار تبخال را تجربه می‌کنند ممکن است مکرراً به این بیماری دچار شوند، به‌ویژه اگر بیماری آن‌ها ناشی از HSV-2 باشد. شیوع‌های ثانویه در مقایسه با شیوع اولیه معمولاً کوتاه‌تر و شدت آن‌ها کمتر است. اگرچه عفونت برای تمام عمر در بدن شما باقی می‌ماند اما تعداد دفعات شیوع بیماری ممکن است با گذشت زمان کاهش یابد.
چنانچه یکی از این علائم را دارید یا شریک شما مبتلا به STD یا علائم STD است باید توسط پزشک معاینه شوید. علائم STD عبارت‌اند از زخم‌های غیرطبیعی، ترشحات بودار تناسلی، سوزش هنگام ادرار یا (برای خانم‌ها) خونریزی مابین پریودها.
پزشک چطور متوجه می‌شود که من تبخال دارم یا خیر ؟
پزشکان با نگاهی ساده به علائم شما می‌تواند تبخال تناسلی را تشخیص دهد. آن ها همچنین می‌توانند نمونه‌ای از زخم بردارند و روی آن آزمایش کنند. در برخی شرایط خاص، از آزمایش خون برای یافتن آنتی‌بادی‌های تبخال استفاده می‌شود. آزمایش خون می‌تواند عفونت تبخال تناسلی را در شما نشان دهد؛ اما نمی‌تواند بگوید که این بیماری را از چه کسی گرفته‌اید یا چه مدت است که به آن مبتلا شده‌اید.
آیا تبخال تناسلی قابل درمان است ؟
هیچ درمانی برای تبخال تناسلی وجود ندارد. هرچند، داروهایی وجود دارند که می‌توانند شیوع این بیماری را کوتاه کنند و یا مانع از شیوع آن شوند. یکی از این داروهای ضد تبخال را می‌توانید روزانه مصرف کنید و احتمال انتقال این بیماری را به شریک جنسی خود کاهش دهید.
اگر درمان نشوم، چه اتفاقی می‌افتد؟
تبخال تناسلی می‌تواند موجب زخم‌های دردناکی در ناحیهٔ تناسلی شود و شدت آن در افرادی با سیستم‌های ایمنی سرکوب‌شده بسیار زیاد است.
اگر به زخم‌ها یا مایع ترشح‌شده از زخم‌ها دست بزنید، ممکن است تبخال را به سایر قسمت‌های بدن خود، نظیر چشم‌ها، انتقال دهید. برای پیشگیری از انتقال تبخال به سایر قسمت‌های بدن از دست‌کاری زخم یا مایع آن خودداری کنید. چنانچه دستتان به زخم یا مایع آن برخورد کرد، بلافاصله دست خود را به‌طور کامل بشویید تا از انتقال عفونت جلوگیری کنید.
آیا با وجود ابتلا به تبخال تناسلی باز هم می‌توانم رابطهٔ جنسی برقرار کنم ؟
اگر تبخال دارید، باید با شریک جنسی خود در مورد این موضوع و خطرات آن صحبت کنید. استفاده از کاندوم این خطر را کاهش می‌دهد اما نه به‌طور کامل. داشتن زخم یا سایر علائم تبخال می‌تواند خطر انتقال این بیماری را افزایش دهد. حتی اگر هیچ علائمی نیز نداشته باشید، باز هم می‌توانید شریک جنسی خود را نیز به این بیماری مبتلا کنید.
ممکن است نگران تأثیر تبخال تناسلی بر سلامت کلی، زندگی جنسی و روابط خود باشید. بهتر است نگرانی‌های خود را با ارائه‌دهندگان مراقبت‌های بهداشتی درمیان بگذارید اما دانستن این نکته نیز خالی از اهمیت نیست که اگرچه تبخال تناسلی درمان ندارد اما به کمک دارو قابل‌کنترل است. درمان سرکوبگر روزانه تبخال (یعنی مصرف روزانهٔ داروهای ضد تبخال) نیز می‌تواند خطر انتقال آن به شریک جنسی شما را کاهش دهد.
در مورد گزینه‌های درمانی حتماً با ارائه‌دهندگان مراقبت‌های بهداشتی مشورت کنید. از آنجائی که تشخیص این بیماری ممکن است بر نحوهٔ احساس شما به روابط جنسی فعلی و آتی‌تان تأثیر بگذارد، چگونگی صحبت کردن با شریک جنسی‌‌تان در مورد تبخال تناسلی نیز اهمیت خاصی دارد.
باردار هستم. تبخال دهانی چه تأثیری می‌تواند بر کودک من بگذارد ؟
اگر باردار و مبتلا به تبخال دهانی هستید، رفتن شما به مرکز مراقبت‌های پیش از زایمان بسیار اهمیت دارد. درصورتی‌که علائم تبخال تناسلی را دارید یا این بیماری در شما تشخیص داده شده است به پزشک خود بگویید. همچنین اگر در تماس با تبخال تناسلی هم بوده‌اید به پزشک خود بگویید. برخی پژوهش‌ها حاکی از آن است که عفونت تبخال تناسلی می‌تواند موجب سقط جنین یا زایمان زودرس شود.
عفونت تبخال می‌تواند قبل از زایمان به جنین شما سرایت کند اما این عفونت در بیشتر مواقع هنگام زایمان به نوزاد سرایت می‌کند. این عفونت (تبخال نوزادی) می‌تواند نوزاد شما را از پا درآورد. سعی کنید در دوران بارداری به این بیماری مبتلا نشوید. اگر باردار و مبتلا به تبخال تناسلی هستید، ممکن است لازم باشد تا پایان دوران بارداری از داروهای ضد تبخال استفاده کنید.
این داروها خطر بروز علائم و نشانه‌های این بیماری را در زمان زایمان کاهش می‌دهند. هنگام زایمان، پزشک برای یافتن زخم تبخال باید شما را به دقت معاینه کند. در صورت داشتن علائم تبخال هنگام زایمان، معمولاً زایمان به‌صورت سزارین انجام می‌شود.
تبخال دهانی چیست ؟
تبخال دهانی معمولاً توسط HSV-1 ایجاد می‌شود و می‌تواند به صورت تاول تبخالی یا تبخال، اطراف یا روی دهان ظاهر شود. هرچند بیشتر افراد هیچ علائمی ندارند. اکثر افراد مبتلا به تبخال دهانی در دوران کودکی یا اوایل نوجوانی براثر تماس غیرجنسی با بزاق دهان به این بیماری مبتلا شده‌اند.
آیا رابطه‌ای بین تبخال تناسلی و تبخال دهانی وجود دارد ؟
تبخال دهانی ناشی از HVS-1 می‌تواند به‌واسطهٔ رابطهٔ جنسی دهانی از دهان به اندام تناسلی انتقال یابد. به همین خاطر است که برخی از تبخال‌های تناسلی ناشی از HVS-1 هستند.
