سونوگرافی ترانس واژینال با استفاده از امواج صوتی فرکانس بالا تصاویری از داخل بدن ایجاد کرده و نمایش می دهد. تصاویری که از این سونوگرافی به دست می آید بسیار دقیق می باشد. از آنجا که سونوگرافی شکمی دقیق است و اطلاعات کاملی از ارگان های شکمی به ما می دهد ولی در مورد ارگان های لگنی به این صورت نیست. برای چک کردن ارگان های لگنی بهتر است از سونوگرافی ترانس واژینال استفاده شود.
سونوگرافی اندوواژینال ، نوعی سونوگرافی لگن است که پزشکان از آن برای بررسی اندام‌های تولید مثل زنان شامل رحم، لوله‌های فالوپ، تخمدان‌ها، دهانه رحم و مثانه استفاده می‌کنند. چرا که از طریق واژن به راحتی می توان این اندام ها را مشاهده کرد. به معنای «از طریق واژن» و نوعی معاینه داخلی است. این سونوگرافی کاملا بی خطر بوده و روشی غیر تهاجمی محسوب می شود. در این روش، برخلاف روش سونوگرافی عادی شکم یا لگن (که در آن میله سونوگرافی (مبدل) در قسمت بیرونی لگن قرار دارد)، پزشک یا تکنسین مربوطه یک پروب سونوگرافی حدودا 2 یا 3 اینچی را در کانال واژن شما قرار می‌دهد.
موارد انجام سونوگرافی ترانس واژینال
علل متعدد ضرورت استفاده از سونوگرافی اندوواژینال عبارتند از:
● معاینه غیرطبیعی لگن یا شکم
● خونریزی غیر قابل توضیح واژن
● درد لگن
● حاملگی خارج رحمی (وقتی جنین در خارج از رحم و در لوله‌های فالوپ به وجود می آید.)
● ناباروری
● بررسی کیست یا فیبروم رحمی
● تأیید قرارگیری IUD در محل مناسب
علل تجویز سونوگرافی ترانس واژینال در طول حاملگی عبارتند از:
● کنترل ضربان قلب جنین
● بررسی دهانه رحم از جهت هرگونه تغییری که بتواند به عوارضی مانند سقط جنین یا زایمان زودرس منجر شود.
● بررسی جفت از جهت وجود ناهنجاری‌ها
● شناسایی منبع خونریزی غیرطبیعی
● تشخیص سقط جنین احتمالی
● تأیید بارداری
● بررسی طول دهانه ی رحم (سرویکس)
یکی از شایع ترین مشکلات زنان باردار، سقط در 3 ماه اول بارداری می باشد. این سقط ها معمولا باعث خونریزی واژینال و باقی ماندن مقداری از محصولات حاملگی در رحم می شوند. این سونوگرافی برای بررسی این دسته از زنان ( جراح زنان خوب ) می تواند بسیار مفید باشد. این سونوگرافی به جنین و مادر هیچگونه آسیبی نمیزند چرا که برای انجام آن هیچ تشعشعی وارد بدن نشده و تماما از صوت استفاده می شود. این یکی از مزیت های مهم سونوگرافی اندوواژینال به حساب می آید.
نحوه آماده شدن برای انجام سونوگرافی ترانس واژینال
در اکثر موارد، انجام سونوگرافی ترانس واژینال به آماده‌سازی چندانی از سوی شما نیاز ندارد. هنگامی که به مطب پزشک یا بیمارستان رسیدید و در اتاق معاینه قرار گرفتید، باید لباس خود را از ناحیه کمر به پایین درآوردید و یک روپوش بپوشید. بسته به دستورالعمل پزشک و دلایل انجام سونوگرافی، ممکن است نیاز باشد مثانه شما کاملا خالی یا اندکی پر باشد. مثانه پر به بلند کردن روده کمک می‌کند و باعث می‌شود تصویر واضح‌تری از اندام‌های لگن شما ایجاد شود. اگر به دستور پزشک مثانه شما باید پر باشد، باید حدود یک ساعت قبل از شروع سونوگرافی حدود 32 اونس آب یا مایعات دیگر بنوشید. اگر در دوره قاعدگی هستید و یا حتی لکه بینی دارید، باید قبل از سونوگرافی تامپون را خارج کنید.
ممکن است برای شما جالب باشد : لابیاپلاستی
هنگام انجام سونوگرافی ترانس واژینال چه اتفاقی می‌افتد؟
نخست، شما روی میز معاینه دراز خواهید کشید و زانوها را خم می‌کنید. ممکن است میز معاینه به هر دو شکل رکاب دار یا بدون رکاب باشد.
پزشک شما پروب سونوگرافی را با کاندوم پوشانده و با ژل روان کننده آن را درون واژن شما قرار می‌دهد. در صورت حساسیت به لاتکس این موضوع را با پزشک در میان بگذارید تا از کاور غیر لاتکسی برای این پوشش استفاده کند.
ممکن است به محض ورود پروب مبدل به واژن احساس فشار کنید. این احساس شبیه فشاری است که هنگام انجام تست پاپ اسمیر و ورود اسپکولوم در واژن احساس می‌کنید.
هنگامی که مبدل در بدن شما قرار دارد، امواج صوتی از اندام‌های داخلی شما بازتاب می‌شوند و تصاویر داخل لگن شما را به مانیتور منتقل می‌کنند.
سپس، تکنسین یا پزشک به آرامی مبدل را (که هنوز در بدن شماست) می‌چرخاند و بدین صورت، تصویر کاملی از اندام‌های شما ارائه می‌دهد.
سونوگرافی اندوواژینال SIS
ممکن است پزشک شما سونوگرافی با تزریق محلول نمکی (SIS) تجویز کرده باشد. این نوع سونوگرافی نوع خاصی از سونوگرافی ترانس واژینال است که در آن تزریق آب نمک استریل در رحم قبل از انجام سونوگرافی به شناسایی هرگونه ناهنجاری احتمالی در داخل رحم کمک می‌کند. محلول نمکی بافت رحم را اندکی متسع می‌کند و تصویر آن از قسمت داخلی رحم نسبت به سونوگرافی معمولی دقیق‌تر است.انجام SIS برای خانم های باردار و زنان مبتلا به عفونت قابل انجام نیست ولی سونوگرافی واژینال در این افراد مشکلی ندارد.
عوامل خطر مطرح در این پروسه چیست
هیچ عامل خطر شناخته شده‌ای در ارتباط با سونوگرافی ترانس واژینال وجود ندارد. انجام سونوگرافی‌های اندوواژینال برای زنان باردار (هم برای مادر و هم برای جنین) بی‌خطر است؛ زیرا در این روش تصویربرداری از مواد تشعشعی استفاده نمی‌شود. هنگام ورود مبدل به واژن، نوعی احساس فشار و در بعضی موارد احساس ناراحتی خواهید داشت. این احساس ناراحتی باید حداقل مقدار ممکن باشد و پس از اتمام فرایند سونوگرافی به طور کامل از بین برود. اگر شدت ناراحتی شما حین انجام سونوگرافی بالا بود، حتما به پزشک یا تکنسین اطلاع دهید.
چه مواردی در نتایج نشان داده می‌شوند: نتایج معاینه بلافاصله پس از انجام سونوگرافی حاضر است. در صورت انجام پروسه سونوگرافی توسط تکنسین مربوطه، تصاویر ذخیره و توسط یک پزشک رادیولوژیست تحلیل می‌شوند. پزشک رادیولوژیست نتایج را برای پزشک شما ارسال خواهد کرد.
سونوگرافی اندوواژینال به تشخیص موارد زیر کمک می‌کند:
● سرطان اندام‌های تولید مثل
● حاملگی روتین
● کیست‌ها
● فیبروم
● عفونت لگن
● حاملگی خارج رحمی
● سقط جنین
● جفت سر راهی (جفت پایین که نیازمند مداخله پزشکی در دوران بارداری خواهد بود.)
در مورد نتایج سونوگرافی و (در صورت لزوم) درمان موردنیاز با پزشک خود مشورت کنید.
نکات قابل توجه در سونوگرافی واژینال
اگرچه ممکن است حین انجام سونوگرافی ترانس واژینال اندکی درد را تجربه کنید، اما سونوگرافی ترانس واژینال هیچ خطری ندارد. زمان انجام آن از چند دقیقه تا 60 دقیقه می باشد و نتایج نهایتا تا 24 ساعت بعد آماده است. در صورت واضح نبودن تصاویر ثبت شده ممکن است برای تکرار آزمایش با شما تماس گرفته شود. بسته به علائم شما، ممکن است قبل از آن ، سونوگرافی لگنی یا شکمی نیز انجام شود.
اگر احساس ناراحتی شما حین انجام سونوگرافی اندوواژینال بیش از حد تحمل شما باشد، ممکن است پزشک برای شما سونوگرافی ترانس ابدومینال انجام دهد. در این روش پزشک ژل را روی معده شما می‌مالد و سپس از یک دستگاه قابل حمل برای مشاهده اندام‌های لگن شما استفاده می‌کند. در صورت نیاز به تصاویر لگن کودکان نیز از همین روش استفاده می‌شود.
