پولیپ های رحمی زائده‌های متصل به دیوارهٔ داخلی رحم هستند که تا حفرهٔ رحمی گسترش می‌یابند. رشد بیش‌ازحد سلول‌های پوشش جدار رحم (آندومتر) منجر به ایجاد آن که اندومتریال نام دارند می‌شود. معمولاً این پولیپ ها سرطانی نیستند (خوش‌خیم اند)، بااین حال ممکن است بعضی از آنها سرطانی شوند. (پولیپهای پیش سرطانی).
اندازهٔ نوع سرطانی از چند میلی‌متر (کوچک‌تر از دانه‌های کنجد) تا چند سانتی‌متر (به‌اندازهٔ توپ گلف یا بزرگ‌تر) متغیر است. آنها به وسیلهٔ پایه‌ای بزرگ یا کوچک به دیوارهٔ رحم متصل شده‌اند.
ممکن است یک یا چند پولیپ رحمی داشته باشید. آنها معمولاً درون رحم هستند اما گاهی اوقات به دهانهٔ رحم و به سمت واژن حرکت می‌کنند. پولیپ های رحمی بیشتر در زنانی ایجاد می‌شوند که نزدیک به یائسگی هستند یا یائسه شده‌اند، بااین‌حال زنان جوان نیز ممکن است به آن مبتلا شوند.
آشنایی علائم پولیپ رحمی
علائم و نشانه‌های پولیپ رحمی:
· خونریزی غیرطبیعی در قاعدگی، مثلاً قاعدگی‌ها مکرر، نامنظم، همچنین با مدت‌زمان و مقدار متغیر
· خونریزی بین دوره‌های قاعدگی
· قاعدگی‌های بسیار سنگین
· خونریزی واژینال پس از یائسگی
· ناباروری
برخی از زنان خونریزی کم یا لکه بینی دارند و در برخی از زنان نیز بدون علائم است.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد
در موارد زیر به پزشک مراجعه کنید:
· خونریزی واژینال پس از یائسگی
· خونریزی بین دوره‌های قاعدگی
· خونریزی غیرطبیعی قاعدگی
آشنایی با علل ایجاد پولیپ رحمی
ظاهراً عوامل هورمونی در ایجاد پولیپ رحم دخیل است. به استروژن حساساند، یعنی در پاسخ به هورمون استروژن در جریان خون رشد می‌کنند.
عواملی که احتمال ایجاد پولیپ رحم را افزایش می‌دهند عبارت‌اند از:
· نزدیک شدن به یائسگی یا بعد از یائسگی
· ابتلا به فشارخون بالا (بیماری فشارخون)
· چاقی
· مصرف داروی تاموکسیفن برای سرطان سینه
عوارض : احتمالاً ابتلا به پولیپ رحم با ناباروری در ارتباط است. اگر پولیپ رحمی دارید و نمی‌توانید فرزندی داشته باشید احتمالاً برداشت پولیپ به بارداری کمک می‌کند، اما این امر قطعی نیست.
نوع تشخیص پولیپ رحم
اگر پزشک به داشتن پولیپ رحمی مشکوک باشد احتمالاً یکی از موارد زیر را انجام خواهد داد:
سونوگرافی ترانس واژینال : پزشک دستگاه پروپ مانند و باریکی را درون واژن قرار داده و با انتشار امواج صوتی تصویری از داخل رحم ایجاد می‌شود. پزشک ممکن است پولیپ رحمی را بطور واضح ببیند یا آن را به شکل بافت ضخیم شدهٔ آندومتر توصیف کند.
همچنین در پروسهٔ دیگری با نام هیستروسونوگرافی (هیس-تر-اُ-سو-نوگ-را-فی) که سونوهیستروگرافی (سون-اُ- هیس- تر- اُگ- را- فی) نیز نامیده می‌شود؛ محلول نمک را از طریق لولهٔ کوچکی به واژن و دهانهٔ رحم وارد می‌کنند. محلول نمک باعث منبسط شدن حفرهٔ رحمی شده و پزشک در طی سونوگرافی داخل رحم را واضح‌تر خواهد دید.
هیستروسکوپی: پزشک دوربین باریک، قابل‌انعطاف و چراغ‌داری (هیستروسکوپ) را از طریق واژن و دهانهٔ رحم وارد رحم می‌کند و از این طریق داخل رحم را بررسی می‌کند.
بیوپسی اندومتریال: پزشک با استفاده از کاتتر ساکشن نمونه‌ای از رحم را برای تست آزمایشگاه خارج می‌کند. وجود پولیپهای رحمی از طریق بیوپسی اندومتریال تأیید می‌شود اما گاهی اوقات نیز با خطا همراه است.
بیشتر پولیپهای رحمی غیر سرطانی‌اند (خوش‌خیم). بااین‌حال ممکن است تغییرات پیش سرطانی رحم (هایپرپلازی آندومتر) یا سرطان رحم (کارسینوم آندومتر) به شکل پولیپهای رحمی بروز کنند. احتمالاً پزشک خارج کردن پولیپ را توصیه می‌کند و نمونه‌ای از بافت آن را برای بررسی و اطمینان از عدم ابتلا به سرطان به آزمایشگاه ارسال می‌کند.
آشنایی با درمان پولیپ رحمی
پزشک برای درمان پولیپهای رحمی معالجات زیر را تجویز می‌کند :
مراقبت بدون درمان: پولیپهای کوچک و بدون علائم خودبه‌خود درمان می‌شوند. درمان پولیپهای کوچک ضرورتی ندارد، مگر اینکه شخص در خطر سرطان رحم باشد.
دارو برخی از درمان‌های هورمونی مانند پروژستین و هورمون آزادکننده گنادوتروپین به کاهش علائم پولیپ کمک می‌کند؛ اما چنین داروهایی در بهترین حالت ممکن راه‌حلی کوتاه‌مدت هستند و با قطع مصرف دارو علائم مجدداً عود می‌کند.
جراحی : در حین هیستروسکوپی با نصب وسایلی به هیستروسکوپ –وسیله‌ای که پزشک برای دیدن داخل رحم استفاده می‌کند- می‌توان پولیپها را از رحم خارج ؛ و احتمالاً برای بررسی میکروسکوپی به آزمایشگاه ارسال کرد.
درصورتی‌که پولیپ دارای سلول‌های سرطانی باشد پزشک در مورد مراحل بعدی ارزیابی و درمان با بیمار صحبت خواهد کرد.
احتمال عود مجدد پولیپهای رحمی نادر است. در صورت عود مجدد به معالجات بیشتری نیاز خواهید داشت.
آمادگی برای ملاقات با پزشک
نخستین ملاقات احتمالاً با پزشک عمومی یا متخصص زنان خواهد بود.
اقداماتی که باید انجام دهید
· علائم و زمان شروع آن را یادداشت کنید: همهٔ علائم خود را یادداشت کنید حتی اگر فکر می‌کنید غیر مرتبط باشند.
· فهرستی از داروها، ویتامین‌ها و مکمل‌هایی که مصرف می‌کنید تهیه کنید: دوز و دفعات مصرف ها آنها را یادداشت کنید.
· در صورت امکان یکی از اعضای خانواده یا دوستانتان را همراه خود ببرید: او به شما کمک می‌کند تا اطلاعات دریافتی از پزشک را به خاطر داشته باشید.
· یک دفترچه یادداشت یا نوت پد با خود همراه داشته باشید: اطلاعات مهم را در ملاقات با پزشک یادداشت کنید.
· سؤالات خود را یادداشت کنید: با این کار مواردی که نیاز دارید بدانید را به خاطر می آرید.
برخی از سؤالاتی که میتوانید در مورد پولیپ رحمی بپرسید
· علت این علائم چیست؟
· چه آزمایش‌هایی نیاز است؟
· آیا داروهایی برای درمان این بیماری وجود دارد؟
· عوارض جانبی این داروها چیست؟
· در چه شرایطی جراحی را توصیه می‌کنید؟
· آیا بر بارداری تأثیر دارند؟
· آیا معالجهٔ آن باروری را بهبود می‌بخشد؟
· آیا امکان سرطانی شدن آن وجود دارد؟
اگر سؤالات دیگری هم دارید از پزشک بپرسید.
آنچه از پزشک انتظار می‌رود
سؤالاتی که ممکن است پزشک از شما بپرسد:
· چه زمانی علائم شروع شد؟
· شدت علائم به چه صورت است؟
· چه چیزی باعث بهبود علائمتان می‌شود؟
· چه چیزی علائم را تشدید می‌کند؟
· آیا قبلاً تحت درمان پولیپهای رحم یا دهانهٔ رحم بوده‌اید؟
· آیا مشکلات باروری دارید؟ آیا قصد بارداری دارید؟
· آیا سابقهٔ خانوادگی سرطان سینه، کولون یا آندومتر دارید؟
